“`html
Yeme Bağımlılığı: Nedenleri ve Çözümleri
Günümüzde pek çok insanın göz ardı ettiği bir sorun olan yeme bağımlılığı, ‘bireylerin kontrolsüz bir şekilde aşırı yemek yeme dürtüsü hissetmeleri’ ile tanımlanabilir. Uzman Diyetisyen Şevval Işıklı, bu konuda dikkat edilmesi gereken noktaları paylaşarak önemli uyarılarda bulundu.
Açlığın Ötesinde: Duygusal Etkiler
Yeme bağımlılığının sadece fizyolojik açlık ile değil, duygusal ve psikolojik durumlarla da yakından ilişkili olduğunu belirten Diyetisyen Işıklı, “Yeme bağımlılığı, diğer bağımlılıklar gibi hem fiziksel sağlığı olumsuz etkileyebilir hem de bireyin yaşam standartlarını düşürebilir. Bu durum, genellikle profesyonel müdahale gerektirir.” şeklinde konuştu.
Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler
Diyetisyen Işıklı, yeme bağımlılığına dair belirtileri şu şekilde sıraladı:
- Kontrolsüz yemek yeme arzusu
- Olumsuz duygularla başa çıkarken yemek yeme (duygusal yeme)
- Aşırı yemek yedikten sonra duyulan suçluluk ve pişmanlık hissi
- Yemek yerken zaman kavramına sahip olmamak
- Yemek, kişinin hayatında en önemli konuma gelmesi
- Sosyal ortamlarda yeme davranışını gizleme gerekliliği
Yeme Bağımlılığını Artıran Faktörler
Uzman Işıklı, yeme bağımlılığının stresli yaşam olayları, duygusal travmalar ve depresyon gibi ruhsal sorunlardan etkilenebileceğini vurguladı. “Duygusal ya da psikolojik baskı altında olan bireylerde, yemek yeme davranışı bir kaçış yöntemi olarak görülmektedir. Ayrıca düzensiz yaşam, yetersiz uyku ve aşırı alkol tüketimi, bu bağımlılığı artırabilir.” dedi.
Fiziksel ve Psikolojik Etkiler
Yeme bağımlılığının hem bedensel hem de ruhsal sağlığı tehdit ettiğini ifade eden Diyetisyen Işıklı, şöyle devam etti:
Fiziksel Etkiler:
- Obezite
- Yüksek tansiyon
- Kalp rahatsızlıkları
- Diyabet
Psikolojik Etkiler:
- Depresyon ve kaygı bozuklukları
- Stres yönetimi sorunları
- Düşük benlik saygısı
Genetik Yatkınlık ve Duygusal Durumlar
Yeme bağımlılığı, birçok faktörün birleşimiyle ortaya çıktığını söyleyen Diyetisyen Işıklı, “Genetik ve çevresel faktörlerin yanı sıra psikolojik etmenler de önemlidir. Stres, kaygı ve depresyon gibi duygusal durumlar, yeme isteğini tetikleyebilir.” ifadelerini kullandı.
Depresyonun Yeme İle İlişkisi
Uzman Işıklı, depresyonun yeme bağımlılığı üzerinde etkili bir katkı sağladığını belirtti: “Depresyon halinde bireyler, kendilerini kötü hissettiklerinde yeme ihtiyacı hissederler. Bunun yanı sıra, beyin kimyasallarındaki değişiklikler aşırı yemek isteğini artırabilir.” dedi.
Bağımlılık Yapan Besinler
Diyetisyen Işıklı, yeme bağımlılığına yol açabilecek bazı besinleri şu şekilde sıraladı:
- Çikolata
- Cips
- Fast food ürünleri
“Bu tür yiyecekler, vücutta dopamin salgısını artırarak keyif hissi yaratır ve bağımlılığı tetikleyebilir.”
Yeme Bağımlılığından Korunmak İçin 8 İpucu
Yeme bağımlılığını önlemek için yaşam tarzında yapılacak birkaç basit değişiklik, sorunla başa çıkmayı kolaylaştırabilir. Diyetisyen Işıklı’nın önerileri şöyle:
- Duygusal yeme alışkanlıklarını tanıyın: Duygusal zorluklarla başa çıkma yolları olarak egzersiz ve meditasyon gibi sağlıklı yöntemler uygulanabilir.
- Dengeli beslenin: Düzenli öğünler ve sağlıklı atıştırmalıklar, aşırı yeme isteğini kontrol altında tutar.
- Mindful eating uygulayın: Her lokmaya odaklanarak doygunluk hissinin zamanında algılanmasını sağlar.
- İşlenmiş gıdalardan uzak durun: Doğal ve sağlıklı besinlere yönelmek bağımlılığı azaltabilir.
- Porsiyon kontrolü yapın: Küçük tabaklar kullanarak yavaş yemek yeme alışkanlığı geliştirin.
- Su tüketiminizi artırın: Yeterli su içmek, gereksiz yemek yeme isteğini engelleyebilir.
- Bilinçli atıştırmalıklar seçin: Sağlıklı, doğal atıştırmalıkları tercih edin.
- Psikolojik destek alın: Bireysel veya grup terapileri, yeme bağımlılığı tedavisinde büyük bir rol oynar.
“`
